Romanya'da 100.Yıl Konferansı

          Köşe yazarlarımızdan Uluslararası Avrasya Eğitimcileri Federasyonu Genel başkanı Yaşar Yeniçerioğlu, federasyonun genel merkez üyeleri ve Türkiye Temsilcisi ile Cumhuriyetin ilanının 100. yılı dolayasıyla Romanya'da düzenlenen seri konferanslara katılarak orada bulunan soydaşlarımızla birlikte Cumhuriyet coşkusunu yaşadılar. 

          Genel Başkan Yeniçerioğlu kutlama coşkusu hakkında haber merkezimize verdiği bilgi:

           "Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun 100.yılı, soydaşlarımız ve Rumen halkı tarafından Romanya’nın Köstence şehrinde kutlandı.

Uluslararası Avrasya Eğitimcileri Federasyonu (UAEF)’nun üyesi olan Romanya Demokratik Türk Birliği (RDTB) ile Köstence (Constanta) Ovidius Üniversitesi ortaklaşa 17-21 Ekim 2023 tarihleri arasında “V.Uluslararası Kültürel Çokseslilik, Dünyada Türk Dili, Kültürü ve Medeniyeti Konferansı” yaptı. Konferans, T.C. Bükreş Büyükelçiliği ve Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) tarafından da desteklenmiştir.

Konferansa; çeşitli ülkelerden gelen konuşmacıların yanı sıra Türkiye’den de birçok akademisyen katılmıştır. Ayrıca, UAEF Başkanı Yaşar YENİÇERİOĞLU, Federasyon Sekreteri Sevgi YALAV ve Federasyon Mali Sekreteri M.Banu YAMALI ile Federasyonun üyelerinden Avrasya Eğitimciler Derneği Genel Başkanı Eyüp ÜSTÜK de hazır bulunmuştur.

Konferans, 19 Ekim Perşembe günü saat 10.00’da açıldı. Açılışta Edebiyat Fakültesi Dekanı Doç.Dr. Alina BUZATU, Rektör Doç.Dr. Dan Marcel İLİESCU, Büyükelçimiz Özgür Kıvanç ALTAN, TİKA Başkan Yardımcısı Dr.Mahmut ÇEVİK ile RDTB Başkanı Fedbi Osman konuşma yaptılar. Daha sonra ODTÜ’den Prof.Dr. Ömer TURAN, “Son Yüzyılda Balkanlar ve Türkiye”, Bükreş Üniversitesi’nden Prof.Dr. Habil. Liviu Franga “Ovidius’un gözünden Tomis. Ne kadar uzak, o kadar yakın…” başlıklı konferanslarını verdiler. Plaket takdimlerinden sonra öğle arası verildi.

Saat 13.00’de Köstence Başkonsolosluğumuzun düzenlediği “Türk Günü” programına geçildi. Program Romanya ve Türkiye Millî marşlarının çalınmasından sonra halk oyunları gösterileri ve sergilerin gezilmesiyle son buldu.

Saat 14.00 itibariyle Romanya’dan ve çeşitli ülkelerden gelen konuşmacıların sunumlarına geçildi. Sunumlar iki ayrı oturum halinde üç ayrı salonda yapıldı: “1.Oturum: Edebiyat ve Kültür Araştırmaları, 2.Oturum: Dil ve Dil Öğretimi Araştırmaları” konularında oldu.

Sunum sahipleri ve konuları şunlardır:

Birinci Salonda:

1-Dr.Ünsal Yılmaz Yeşildal (Türkiye- Akdeniz Ün.), “Arkaikten Moderne Millî Bellek ve İsimler”;

2-Dr.Szilagyi Szilard (Macaristan), “Türk ve Macar Romanlarına Göre 16’ncı Yüzyılda Ötekinin Dini, Kutsallık Anlayışı ve Batıl İnançlar”;

3-Dr.Ferdi Bozkurt (Türkiye- Anadolu Ün.)-Dr.Fatih Doğru (Osmangazi Ün.), “Rumeli Türkülerinde Özel Adlar”;

4-Vildan Sadık Üstündağ (Romanya), “Orhan Pamuk’un Kara Kitap Romanına Postmodernist Bakış”;

5-Abdula Gülten (Romanya), “Anadolu Kültürünün Aydınları ve Onların Balkanlar ve Romanya Kültürüne Etkileri”;

6-Prof.Dr. Yılmaz Yeşil (Türkiye- Gazi Ün.), “Türkçe Öğretimi ve Kültürel Diplomasi”;

7-Dr.Elsev Brina Lopar (Kosova), “Balkanlarda Kültür Etkileşimleri Bağlamında Tekerlemelerin Kosova Versiyonlarına Bir Bakış”;

8-Dr.Atıf Akgün (Türkiye- Ege Ün.), “Bulgaristan Türklerinin Şiir Dünyasında ‘Dobruca”;

9-Dr.Nina Petrovici (Türkiye- Ardahan Ün.), “Gagavuz Türklerinin Edebiyatında Mihail Çakır”;

10-Murteza Sulooca (Kuzey Makedonya), “Balkanlarda Türkçe Yayınlar- Yeni Balkan Yayınevi”;

11-Dr.Menabit Sena Ciden (Romanya), “Türk Dizilerinin Yayınlanması ve Romanya’daki Toplumsal Etkileri”.

İkinci salonda:

1-Prof.Dr. İhsan Kalenderoğlu, “Cumhuriyetin 100.Yılında Dünya Dili Türkçe”;

2-Prof.Dr. Erdoğan Boz, “Lehçe Evrenselleri ve Türk Lehçeleri Örneği”;

3-Emel Seri-Ezgi Tekin, “Somut Olmayan Kültürel Mirasların Anadilimizi Doğru Kullanmadaki Önemi”;

4-Dr.Alpay İğci, “Araştırmalarda Romanya Türk Ağızlarının Rumeli’deki Yeri”;

5-Dr.Leyla Cheamil Mambet, “Rumence’den Dobruca Nogay Türkçesi Ağzına Geçmiş Alıntılar”;

6-Dr.Vildan Bormambet, “Dobruca’da Türk İsim Sisteminin Modernleşmesi”;

7-Dr.Dilek Ntilek Osman, “Balkanlarda Yabancı Dil Olarak Türkçe’nin Öğretimi: Yunanistan örneği”;

8-Prof.Dr. Osman Emin, “Kuzey Makedonya’da Türkçe’nin Gelişimi”;

9-Dr.Ali Hüseyinoğlu, “Yunanistan’da Azınlık Hak ve Hürriyetleri: Batı Trakya Müslüman Türkleri (1923-2023)”;

10-Dr.İbrahim Kelağa Ajmet, “Yunanistan’da Batı Trakya’da İki Dilli (Türkçe L1, Yunanca L2) Azınlık Eğitiminin Güncel Meseleleri”;

11-Dr.İrina Iusumbeli, “Kaybolan Dil: Gagavuz Dili”;

12-Dr.İzzet İbrahimsoylu, “Kuzey Makedonya’daki Türkçe Eğitimin Sorunları: Yörüklük’ün Kızılalma-Karaman Bölümü Örneği”;

13-Prof.Dr. Ergin Jable, “Priştine Üniversitesi-Filoloji Fakültesi-Türk Dili ve Edebiyatı Bölümünün Durumu, Sorunları ve Demografik Yapısı”;

14-Dr.Şenel Gerçek, “Türkçe Öğrenme Başarısında Öğrencilerin Yaklaşımlarının Etkisi: Alexandru Ioan Cuza Üniversitesi Örneği”;

15-Dr.Berrin Özcan, “Türkçe’yi Yabancı Dil Olarak Öğrenen Anadili Rumence Türkoloji Bölümü Öğrencilerinin Yazma Becerisi Sorunları”;

16-Dr.Neriman Hasan, “Köstence Ovidius Üniversitesi Edebiyat Fakiültesi Türkçe Kürsüsü Örneğinde Yabancı Dil Olarak Türkçe’nin Öğretimi Üzerine Bir İnceleme”.

Üçüncü salonda:

1-Dr.Mavlon Bobokhonov, “Kurgusal Bir Varoluş Biçim Olarak Üst Metin: Kökenler ve Bakış Açıları”;

2-Dr.Lucia Opreanu, “Uzay ve Zaman Boyunca Metinlerarası Diyaloglar: Homeros Şiirlerinin Çağdaş Yeniden Yazımları”;

3-Dr.Mona Momescu, “Kırsal, Egzotik, Balkan-Romanya’nın İhracata Yönelik Kültürel Ürünleri”;

4-Dr.Habil. Costel Coroban, “Osmanlı Dobruca’sında Ticaret, Ticari Yazışma ve İletişim”;

5-Dr.Florian Andrei Vlad, “Kültürel Popülizm, Jeopolitik ve Melez Çokseslilik: Ne Prosto Orkestra”;

6-Dr.Estella Ciobanu, “Çokseslilik. Birçok Ses Bir Arada Çıktığında. Netflix ‘Zeytin Ağacı’ Dizisinde Benlik Terapileri”;

7-Prof.Dr. Diana Hornoiu, “Etkileşimli Konuşmada Yapılandırılmış Diyaloğa Konuşma Analizi Yaklaşımı”;

8-Dr.Costin Oancea, “Yazıda Konuşma Aktarımı: Edebi Lehçenin Yazımı”;

9-Dr.Nicoleta Sava, “Rumenceden Türkçeye: Dil Ediniminde Evrenseller”;

10-Dr.Aitbaeva Bakyt, “Kazak Dili Öğretiminde İnternet Kaynaklarının Etkin Kullanımı”;

11-Dr.Valentin Vanghelescu, “Romanya’daki Türk ve Tatar Topluluklarının Çevrimiçi Haritalanması”.

Konferansta toplam 38 sunum yapılmıştır.

Geziler

Program çerçevesinde 20 Ekim Cuma günü gezi yapıldı. Saat 10.00’da otobüsle önce güneydeki Mangalya’ya gidildi ve “Esmahan Sultan Camisi” gezildi. Ardından RDTB’nin Mangalya Şubesi ziyaret edildi. Bizler için çok güzel bir hazırlık yapılmış; kendilerine teşekkür ederiz. Ayrıca, iç kapı üzerindeki büyük puntalarla yazılan “Ne mutlu Türk’üm diyene” sözü heyecanlanmamıza ve mutluluğumuza neden oldu. Türk el işleri sergileri de güzeldi.

Şube kıyıya çok yakındı ve liman boyunca biraz yürüyüş yaptık. Turistik bir şehir olduğu söylendi. Şehirde otobüsle bir gezinti yapılarak Köstence’ye dönüldü. Öğle yemeği kaldığımız otelde yenildikten sonra Köstence şehir gezisi ve müze ziyareti yapıldı.

Köstence’de en çok dikkatimizi çeken Kral Cami ile Remus ve Romulus’u emziren kurt heykelidir (benzer heykel Roma’da da bulunmaktadır. İnsanın aklına Türklerin “Yaratılış, Türeyiş ve Bozkurt Destanları” geliyor).

Atatürk’ün çabaları

“Millî Kurtuluş Savaşı” sonrası Atatürk; “Türkiye’nin dostlarını çoğaltmak, düşmanlarını azaltmak” amacındaydı.  Savaştığı devletlerle/milletlerle dostluk ilişkileri kurmuş ve bazı kuruluşların oluşumuna öncülük etmişti. 9 Şubat 1934 tarihinde Türkiye, Yunanistan, Yugoslavya ve Romanya’nın içinde bulunduğu “Balkan Paktı/Antantı (dostluk ve iş birliği anlaşması)” imzalanmış; ülkelerin birbirlerinin varlığına saygı göstermesi yanında sınırlarını da güvenceye almıştır.

Aynı şekilde ülkemizin doğusunda ve güneyinde bulunan İran, Irak ve Afganistan’la da 8 Temmuz 1937’de Tahran’da Sadabat Sarayı’nda “Sadabat Paktı” imzalanmıştır.

Konuşmacıların Türkiye Cumhuriyeti’nden ve Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ten sitayişle bahsetmeleri, bizi ziyadesiyle memnun ve mutlu etmiştir.

Gezi boyunca şunu gördük: Gönül coğrafyamız çok geniş ve benzerliklerle dolu… Çeşitli ülkelerden gelen katılımcıların; Türk, Türklük, Türk Dili, Türk Tarihi, Türk Kültürü, Türk Medeniyeti hakkındaki düşünceleri her şeyi açıkça gösteriyor…

Bu tür toplantılar, her zaman ve her zeminde yapılmalıdır. Çünkü bir çeşit kültürel diplomasi çalışmasıdır. Sadece dostluklar gelişmiyor; aynı zamanda “Türk Birliği”ne doğru emin adımlarla gidildiğini de gösteriyor.

Kısacası; ufak tefek aksaklıklar dışında konferans ve gezi güzel geçti. İstiklal Marşımızı dinlediğimiz/ okuduğumuz; Türk, Türklük ve Atatürk’ten bahsedilen böyle bir toplantıda bulunduk ve Romanya’dan mutlu döndük" şeklindedir.

Kamudanethaber.com