30 Ağustos, ülkemizde “Zafer Bayramı” olarak kutlanırken kardeş Türk Cumhuriyeti Kazakistan’da “Anayasa Günü” olarak kutlanmaktadır.
16 Aralık 1991 yılında bağımsızlığına kavuşan Kazakistan Cumhuriyeti, çağdaş dünya ülkeleri arasındaki yerini almak, bir hukuk devleti olarak, ülkesinde, bölgesinde ve dünya ülkeleriyle işbirliğini oluşturabilmek için güçlü bir Anayasa yapmaya karar verdi.
28 Ocak 1993 yılında Sovyetler Birliği dağıldığında görevde olan Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyet’i Yüksek Sovyet tarafından ilk Anayasa kabul edilir. Bu Anayasaya göre “Başkanlık Sistemi”ne benzer bir yönetim şekli olsa da, aslında “Parlamenter Cumhuriyet Sistemi”ni andıran Anayasanın uygulama sürecinde arzulanan reformlar yapılamamıştır.
30 Ağustos 1995 yılında halk oylamasıyla kabul edilen bugün yürürlükte olan ikinci Anayasa, Kazakistan’da başkanlık sistemini ve iki kanatlı parlamentoyu oluşturdu. Bu gün Kazakistan’ın çağdaş dünya devletleri arasında kalkınmış ve saygın konuma ulaşmasını sağlamış olan Anayasanın 19’ıncı yıl dönümüdür.
Yapılan yeni Anayasaya göre, Kazakistan Devleti üniter, laik ve demokratik bir ülkedir. Devletin iktidar kaynağının halk olduğu, Cumhurbaşkanı ve parlamentonun yetkilerini halk adına kullandığı bu Anayasa ile belirlenmiştir. Yeni Anayasa Kazakistan halkının toplumsal ve bireysel haklarını güvence altına almaktadır. Ayrıca anayasayla fikir özgürlüğü ve toplantı, gösteri ve grev hakkı da tanınmıştır.
Yapılan yeni Anayasa, referandumda halkın %89 oyuyla kabul edilmiştir. Aslında kabulden önce, 20. Yüzyılın ikinci yarısında dünya da kabul görmüş Anayasaların titizlikle incelenmesi sonucu uzun ve gergin bir çalışma dönemi gerçekleştirilerek Kazakistan’a en uygun olacak şekilde hazırlanmasına özen gösterilmiştir. Hazırlanan bu Anayasa ile insan hakları güvence altına alınırken, iletişim özgürlüğü de getirilmiştir.
En önemli değişiklik ise psikolojik değişikliğin yaşanması olmuştur. Eski SSCB’ne olan özlem, Kazakistan vatandaşlığına duyulan güvenle yer değiştirmiştir. Bir başka olarak da Kazakistan’ın uluslararası piyasalara aktif katılımını da beraberinde getirmiştir.
Kazakistan’da ülkenin bağımsızlığının 23’üncü ve Anayasanın kabulünün 19’ıncı yıl dönümünde geriye doğru gidilecek olursa, Kazakistan’ın bağımsızlığı ve dünya devletleri arasında güvenilir bir devlet olması bir günde oluşmamıştır. Günümüzün Kazakistan’ı birçok önemli uluslararası kuruluşa üye kabul edilmesinin yanında, “EXPO-2017” Dünya fuarına ev sahipliği yapma ve ayrıca 2017 yılında “Üniversiade 2017” olimpiyatlarını yapma gibi önemli organizasyonları da gerçekleştirmek için imza atmıştır.
2050 yılında gelişmiş otuz ülke arasına girme staretejisini geliştirirken, 2010 yılından itibaren 16 milyar dolarlık projeyi hayata geçirmiştir. Tüm yapılanlara ilave olarak, ülkede 70 bine yakın kişiye istihdam yaratmayı başarmıştır. Ülkeyi aydın bir geleceğe taşıyan, uluslararası toplumun saygın bir üyesinin teminatı olan Anayasasının yapılışının 19. Yıldönümünde kardeş Türk devleti Kazakistan halkına başarılarının daim olmasını diliyorum.
Yakın gelecekte Türk birliğinin oluşmasında da ve Turan idealinin gelişmesinde gösterecekleri çabaları da beklediğimizi tüm Türk devletlerine örnek teşkil etmesi temennimi iletiyorum.